Ciało jest wskaźnikiem, zewnętrznym znakiem pokazującym miejsce, od
którego powinniśmy zaczynać. „Siądź bez ruchu… – mówi Bhagavad
Gita -… z głową i szyją wyprostowaną”, a dopiero potem:
je serce ku Jedynemu i Najwyższemu”.
Ciało ludzkie ma mdywidulną proporcję, typ konstytucjonalny, zdolność
przystosowania w sytuacjach stresowych oraz zalety, z którymi się narodziło,
dlatego sposób ćwiczenia będzie, do pewnego stopnia, różny dla
każdego z nas.
W chwili obecnej panuje istny szał w przedmiocie sprawności fizycznej
i zdrowia. Ulegając wpływom trenerów i terapeutów, dążymy często do
iluzorycznych ideałów fizycznej i umysłowej sprawności, przy czym wiele
z tych działań oddala nas coraz bardziej od stanu, którego byśmy sobie
życzyli i w którym powinniśmy się znajdować. Podejmując praktykę
asan, musimy zdecydowanie odrzucić modne dziś koncepcje fizycznej
sprawności. Joga, jak wiemy, jest systemem o bardzo długiej historii i ma
niewiele wspólnego ze współczesnymi formami kultury fizycznej, takimi
jak aerobik czy ćwiczenia siłowe. Niektórzy współcześni nauczyciele jogi,
w dążeniu do uatrakcyjnienia swej oferty, zniekształcają jej przedmiot,
próbując przystosowywać się do aktualnych sposobów myślenia.
Wielka szkoda, ponieważ joga wytrzymała próbę czasu, a jej prawdziwi
adepci słyną z doskonałego zdrowia i długowieczności, podczas gdy intensywne
metody treningowe stosowane w sporcie często owocują eskalacją
stresu oraz trwałymi uszkodzeniami zdrowotnej równowagi.
Ćwiczenia fizyczne stosowane w jodze opierają się na zasadzie oszczędnego
gospodarowania energią życiową i nie mają nic wspólnego z ideą
„wytrenowania”. Po sesji nie powinniśmy odczuwać zmęczenia; nie powinniśmy
też być na „haju”, a w kilka godzin później doświadczać uczucia
wyczerpania. Efektem ćwiczeń jogi jest raczej wzrost poziomu energii
i motywacji do życia odczuwany w kolejnych dniach.
Asany rozwijały się w ciągu tysiącleci jako sposób usuwania usztywnień
i napięć w ciele, wzmacniania go, eliminowania jego słabości i przywracania
równowagi. Dokonuje się tego głównie przez rozciąganie
i korektę kręgosłupa będącego strukturalnym i neurologicznym rdzeniem
ciała fizycznego. Jakkolwiek niektóre bardziej skomplikowane postawy
osobom niewtajemniczonym mogą wydawać się dziwaczne, to
jednak nie chodzi w nich o kontorsjonistyczne wyczyny, lecz o funkcjonalną
regenerację poprzez umiejętne kontrolowanie oddechu oraz stabilizację
kręgosłupa, który uwalnia się w ten sposób od zniekształcających
napięć.
Rozsądne zasady praktykowania asan
Przed rozpoczęciem ćwiczeń powinniśmy poznać podstawowe ich zasady
– generalnie zgodne ze zdrowym rozsądkiem. Wszystkie ćwiczenia
są całkowicie bezpieczne, jeśli wykonujemy je bez agresji, starannie
przestrzegając instrukcji i trzymając się ogólnych zasad. W razie
wątpliwości nie zaszkodzi specjalistyczna konsultacja medyczna przed
ich rozpoczęciem.
